Metaverse म्हणजे काय? ते आपले जग कसे बदलेल? || What is Metaverse? How will it change our world
तुम्ही द मॅट्रिक्स, इनसेप्शन आणि अवतार सारखे चित्रपट पाहिले असतील तर! तर तुम्हाला कळेल की या चित्रपटांमध्ये एक काल्पनिक जग दाखवण्यात आले आहे, जे आपल्या वास्तविक जगाशी जोडलेले आहे. आणि या काल्पनिक जगात तुम्ही ते सर्व करू शकता जे तुम्ही वास्तविक जगात करता. पण खरंच असं जग निर्माण करू शकलो तर? आणि त्यातल्या त्या सगळ्या गोष्टी करू शकतात, जे ते खऱ्या जगात करतात? खरं तर, मेटाव्हर्स हे असेच एक जग आहे, जे पूर्णपणे काल्पनिक आहे. पण प्रश्न असा आहे की मेटाव्हर्स म्हणजे काय? Metaverse म्हणजे काय? आणि ते कसे कार्य करते? चला सविस्तर समजून घेऊ.
सामग्री सारणी
2021 मध्ये एक मोठा निर्णय घेत, Facebook ने आपल्या मूळ कंपनीचे नाव Facebook Inc वरून बदलून Meta Platforms Inc केले. आणि Metaverse बांधण्यावर लक्ष केंद्रित करण्यास सांगितले. या बातमीनंतर लोकांमध्ये Metaverse बद्दल खूप उत्सुकता वाढली. कारण Metaverse बद्दल आधीच इतकी चर्चा झाली आहे की लोक ते अनुभवण्यासाठी खूप उत्सुक आहेत.
जरूर वाचा: आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (एआय) म्हणजे काय? त्याचा उपयोग काय?
वास्तविक मेटाव्हर्स हे थ्री डायमेन्शनल व्हर्च्युअल वर्ल्ड आहे, जे वास्तविक नसले तरी प्रत्यक्ष अनुभव देते. या सायन्स फिक्शन वर्ल्डमध्ये, व्यवसाय मीटिंग्ज, मालमत्ता खरेदी करणे आणि मित्रांसोबत गप्पा मारण्यापासून ते जगाच्या प्रवासापर्यंत तुम्ही वास्तविक जीवनात करता त्या सर्व गोष्टी तुम्ही करू शकता. पण प्रश्न आहे कसा? हे Metaverse शेवटी काय आहे? आणि ते कसे कार्य करते? चला, सविस्तर जाणून घेऊया. Meta चा हिंदीत अर्थ :-
Metaverse म्हणजे काय?
Metaverse हा Meta आणि Verse या दोन शब्दांपासून बनलेला आहे. येथे मेटा हा ग्रीक शब्द आहे, ज्याचा अर्थ पलीकडे आहे. आणि श्लोक म्हणजे विश्व. अशा प्रकारे, मेटाव्हर्स म्हणजे कल्पनेच्या पलीकडे असलेले जग. कल्पनेच्या पलीकडे रहा
सोप्या भाषेत, Metaverse ही एक काल्पनिक संकल्पना आहे, जी 3D आभासी जगाबद्दल बोलते. हे असे जग आहे जे तुम्ही व्हीआर (व्हर्च्युअल रिअॅलिटी) आणि एआर (ऑगमेंटेड रिअॅलिटी) हेडसेटद्वारे पाहू आणि अनुभवू शकता. हे वास्तव जग नसले तरी वास्तवाची अनुभूती देते.
जरूर वाचा: मशीन लर्निंग (एमएल) म्हणजे काय? हे कस काम करत?
उदाहरणार्थ, जर तुम्ही 3D गेम खेळला असेल, तर तुम्हाला समजेल की व्हर्च्युअल रिअॅलिटी हेडसेट घातल्याने तुम्हाला असे वाटते की तुम्ही त्या गेमच्या वातावरणातच पोहोचला आहात. आणि त्याचा एक भाग व्हा. पण प्रत्यक्षात तुम्ही तुमच्या खुर्चीत बसला आहात. त्याचप्रमाणे, Metaverse हे देखील एक आभासी जग आहे, जे तुम्ही AR आणि VR च्या मदतीने अनुभवू शकता.
या आभासी जगात तुम्ही तुमचा स्वतःचा अवतार तयार करू शकता. आणि ते सर्व गोष्टी करू शकतात जे ते वास्तविक जीवनात करतात. जसे की मित्रांसोबत हँग आउट करणे, गप्पा मारणे, गेम खेळणे, ऑनलाइन शॉपिंग इ. पण Metaverse मध्ये हा पूर्णपणे वेगळा अनुभव असणार आहे. कसे? चला, जाणून घेऊया.
मेटाव्हर्सचे जग सामान्यतः जेव्हा तुम्ही ऑनलाइन काहीतरी खरेदी करता तेव्हा तुम्ही ऑनलाइन स्टोअरमध्ये जाता. आणि ऑर्डर द्या. यासाठी तुम्ही 2D अॅप किंवा वेबसाइट वापरता, जिथे उत्पादनांचे फोटो आणि वर्णन असते. परंतु मेटाव्हर्सचे जग पूर्णपणे वेगळे आहे. येथे तुम्हाला 3D स्पेस मिळेल. ज्यामध्ये ऑनलाइन स्टोअर एखाद्या बिल्डिंग किंवा मॉलसारखे दिसते. आणि तुम्ही त्यामध्ये जाऊन तुमचे आवडते उत्पादन खरेदी करू शकता. जसे ते रिअल वर्ल्डमध्ये खरेदी करतात.
जरूर वाचा: डेटा सायन्स म्हणजे काय? हे कस काम करत?
मुळात, मेटाव्हर्स हे विकेंद्रित आभासी जग आहे. ज्यामध्ये NFTs आणि Cryptocurrencies च्या मदतीने खरेदी आणि विक्री केली जाते. विकेंद्रीकरण ही तीच संकल्पना आहे ज्यावर ब्लॉकचेन तंत्रज्ञान आणि वेब 3.0 आधारित आहेत. म्हणूनच Metaverse वेब 3.0 शी देखील जोडले जात आहे.
जरी मेटाव्हर्स अद्याप इतका विकसित झाला नाही की आपण आभासी जगात पूर्णपणे जगू शकू. पण असे अनेक प्लॅटफॉर्म आहेत जिथे तुम्ही आभासी जगाचा अनुभव घेऊ शकता. जसे की डेसेंट्रालँड, मेटाहेरो, क्रिप्टोव्हॉक्सेल, सँडबॉक्स, ब्लॉकटोपिया इ. या प्लॅटफॉर्मवर तुम्ही तुमचे आभासी जग तयार करू शकता. आणि क्रिप्टोकरन्सीच्या मदतीने तुम्ही जमीन, मालमत्ता आणि मालमत्ता खरेदी/विक्री करू शकता.
मेटाव्हर्सचा इतिहास 1992 मध्ये नील स्टीफन्सनची स्नो क्रॅश नावाची कादंबरी आली. ही एक साय-फाय कादंबरी होती ज्यामध्ये “मेटाव्हर्स” हा शब्द प्रथमच वापरला गेला. हा शब्द संपूर्णपणे काल्पनिक असलेल्या विश्वासाठी वापरला गेला. पण यामध्ये लोक त्या सर्व गोष्टी करू शकत होते जे ते वास्तविक जगात करत असत.
या कादंबरीनुसार, मेटाव्हर्स हे एक असे जग होते ज्याची कल्पना केली जाऊ शकत नाही. म्हणजेच ते कल्पनेपलीकडचे जग होते. आणि तसाच Metaverse चा अर्थ आहे. म्हणजेच मेटा म्हणजे पलीकडे आणि श्लोक म्हणजे विश्व. म्हणजेच असे विश्व, जे कल्पनेच्या पलीकडे आहे.
अवश्य वाचा: सुपर कॉम्प्युटर म्हणजे काय? जगातील आणि भारतातील शीर्ष सुपर कॉम्प्युटर
तथापि, स्नो क्रॅशमध्ये वर्णन केलेले मेटाव्हर्स पूर्णपणे काल्पनिक होते. आणि त्याचा वास्तवाशी काहीही संबंध नव्हता. पण आता ते प्रत्यक्षात येताना दिसत आहे. कारण वेब 3 च्या संकल्पनेमुळे त्याच्या शक्यता खूप वाढल्या आहेत. तथापि, आम्ही अजूनही Metaverse च्या सुरुवातीच्या दिवसात आहोत. मात्र ज्या गतीने काम सुरू आहे, ते पाहता येत्या काही वर्षांत असेच दिसते Metaverse चा एक मोठा भाग तयार केला जाईल.
तथापि, सध्या आमच्याकडे Decntraland, Metahero आणि Sandbox सारखे काही निवडक 3D आभासी प्लॅटफॉर्म उपलब्ध आहेत. पण हळूहळू त्यांची संख्या वाढत आहे. आणि फेसबुक, मायक्रोसॉफ्ट आणि अॅपल सारख्या कंपन्या त्यावर सतत काम करत आहेत.
Metaverse कसे कार्य करेल?
मेटाव्हर्स हे संगणक व्युत्पन्न 3D वर्ल्ड असेल, जे तुम्ही व्हर्च्युअल अवतारच्या मदतीने एक्सप्लोर करू शकाल. आणि या अवताराद्वारे लोकांशी संवाद साधता येईल. पण यासाठी तुम्हाला VR हेडसेट किंवा स्मार्ट चष्मा लागेल. इतर गोष्टींना स्पर्श करण्यासाठी आणि अनुभवण्यासाठी मोशन ट्रॅकिंग डिव्हाइसचा वापर करावा लागतो. आणि हे सर्व काही प्रगत तंत्रज्ञानाच्या मदतीने शक्य होईल. जसे की व्हर्च्युअल रिअॅलिटी (व्हीआर), ऑगमेंटेड रिअॅलिटी (एआर), ब्लॉकचेन टेक्नॉलॉजी इ.
आभासी वास्तव (VR)
Metaverse मध्ये वापरलेले मुख्य तंत्रज्ञान आभासी वास्तव आहे. आभासी जगाला खऱ्या जगासारखे वाटणे हे त्याचे काम आहे. म्हणजेच व्हीआर हेडसेट आणि स्पेशल ग्लासेसच्या मदतीने आभासी वास्तव अनुभवणे. सहसा हे तंत्रज्ञान गेमिंगसाठी वापरले जाते. पण आता व्हर्च्युअल मीटिंग्स, ऑनलाइन शॉपिंग, टीचिंग, ट्रेनिंग आणि मेडिकल कन्सल्टन्सी यासारख्या कामांमध्येही याचा वापर केला जाणार आहे.
ऑगमेंटेड रिअॅलिटी (AR)
ऑगमेंटेड रिअॅलिटी हे एक तंत्रज्ञान आहे ज्याच्या मदतीने आभासी जग वास्तविक जगाशी जोडले जाऊ शकते. या तंत्रज्ञानाच्या मदतीने तुम्ही आभासी जगातही वास्तव जग अनुभवू शकता.
NFT आपली रिअल लाईफ इकॉनॉमी चालवण्यासाठी जशी पैशाची गरज असते. त्याचप्रमाणे Metaverse ची अर्थव्यवस्था चालवण्यासाठी पैशांची आवश्यकता असेल. पण यासाठी NFT चा वापर केला जाईल. म्हणजेच वस्तू/सेवांच्या खरेदी-विक्रीसाठी NFT चा वापर केला जाईल. आणि जेव्हा तुम्ही आभासी जगात एखादी वस्तू खरेदी करता तेव्हा तुम्हाला त्यातून पैसे द्यावे लागतात.
Metaverse मध्ये आपण काय करू शकता
Metaverse च्या रोमांचक जगाबद्दल जाणून घेतल्यावर तुमच्या मनात हा प्रश्न नक्कीच निर्माण झाला असेल! शेवटी मेटाव्हर्समध्ये आपण काय करू शकतो? चला तर मग जाणून घेऊया तुम्ही आणि आम्ही Metaverse मध्ये काय करू शकतो:-
मालमत्ता खरेदी करता येईल
ज्या पद्धतीने आपण आपल्या खऱ्या आयुष्यात प्लॉट खरेदी आणि विक्री करतो. त्याचप्रमाणे, मेटाव्हर्समध्येही आपण व्हर्च्युअल प्लॉट (जमीन) खरेदी करू शकतो. फरक एवढाच आहे की आम्ही हा व्हर्च्युअल प्लॉट NFT च्या स्वरूपात खरेदी करू आणि त्यासाठी आम्हाला कुठेही जावे लागणार नाही.
तुम्ही तुमचा अवतार तयार करू शकता
Metaverse हे आभासी जग असल्याने. म्हणूनच आपण त्यात शारीरिकदृष्ट्या जाऊ शकत नाही. केवळ व्हर्चुअली जाऊ शकते. आणि यासाठी तुम्हाला अवतार (तुमच्यासारखे दिसणारे आभासी पात्र) तयार करावे लागेल. आणि त्यातूनच सर्व कामे करावी लागणार आहेत. तुमचा अवतार कसा असेल हे तुम्हीच ठरवाल तरी? आणि त्याची रचना कशी करायची?
व्हर्च्युअल मीटिंग करू शकतो कोविड-19 दरम्यान, आम्ही बरेच तास घरून काम केले. आणि पूर्णपणे व्हर्च्युअल मीटिंग्ज आणि ऑनलाइन क्लासेसवर अवलंबून आहे. मात्र त्यानंतरही व्हर्च्युअल मीटिंगची प्रक्रिया थांबली नाही. ते आताही अव्याहतपणे सुरू आहे. आणि जगातील सर्व मोठ्या कंपन्या आभासी बैठका घेत आहेत. जसे ऍपल, मायक्रोसॉफ्ट, आयबीएम वगैरे.
अवश्य वाचा: बिग डेटा म्हणजे काय? अर्थ, प्रकार, उपयोग, फायदे, तोटे
त्याचप्रमाणे, आपण Metaverse मध्ये व्हर्च्युअल मीटिंग देखील करू शकतो. फरक एवढाच की इथे आपण आपापल्या अवतारांना भेटणार आहोत. आणि असे वाटेल की आपण समोरासमोर बसलो आहोत. वास्तविक जगात जसे आपण करतो तसे आपण एकमेकांशी संवाद साधू शकतो.
Metaverse मधून पैसे कसे कमवायचे?
बरं, Metaverse अजूनही त्याच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात आहे. पण असे अनेक Metaverse प्रकल्प आहेत ज्यात लोक गुंतवणूक करत आहेत. आणि चांगले पैसे कमावतात. या प्रकल्पांमध्ये गुंतवणूक करूनही तुम्ही पैसे कमवू शकता. पण कसे? Metaverse मध्ये गुंतवणूक कशी करावी? मेटाव्हर्समध्ये गुंतवणूक कशी करावी? चला, जाणून घेऊया.
गुणधर्म तुम्ही Metaverse मध्ये आभासी जमीन खरेदी करू शकता. आणि तुम्ही ते विकून किंवा भाड्याने देऊन चांगले पैसे कमवू शकता. Decentraland आणि Sandbox हे असे प्रकल्प आहेत जिथे तुम्ही तुमचे स्वतःचे आभासी जग तयार करू शकता. आणि NFT च्या स्वरूपात अनेक प्रकारच्या डिजिटल मालमत्ता आणि भूखंड खरेदी करू शकतात. Decntraland मध्ये भूखंड खरेदी करण्यासाठी Mana Cryptocurrency वापरली जाते. तर सँडबॉक्समध्ये सँड नावाचे क्रिप्टोकरन्सी टोकन वापरले जाते.
Metaverse टोकन तुम्हाला हवे असल्यास, तुम्ही Metaverse Platforms वर वापरलेले क्रिप्टो टोकन खरेदी करू शकता. जसे की Decentrand’s Mana, Sandbox’s Sand, Axie Infinity’s Axs इ. टोकन विकत घेण्याचा फायदा असा आहे की त्यांची लोकप्रियता जसजशी वाढत जाईल तसतसे त्यांचे मूल्य देखील वाढेल. आणि याचा तुम्हाला खूप फायदा होईल.
मेटाव्हर्सची उदाहरणे
यावेळी अनेक Metaverse प्रकल्प तयार केले जात आहेत. आणि Facebook आणि NVIDIA सारख्या कंपन्या देखील त्यांच्या Metaverse प्रकल्पांवर वेगाने काम करत आहेत. मात्र असे अनेक प्रकल्प पूर्णत्वास गेले आहेत. आणि हळूहळू लोकप्रिय होत आहे. चला काही उदाहरणे पाहू. मेटाव्हर्सची उदाहरणे:-
डेसेंट्रलँड
Decentraland हा एक लोकप्रिय मेटाव्हर्स प्रकल्प आहे जिथे तुम्ही तुमचे स्वतःचे 3D आभासी जग तयार करू शकता. आणि Metaverse च्या आभासी जगाचा अनुभव घेऊ शकतो. हे इथरियम आधारित प्लॅटफॉर्म आहे, ज्याचे स्वतःचे क्रिप्टो टोकन आहे. या टोकनचे नाव माना आहे. आणि यातूनच सर्व व्यवहार होतात.
अवश्य वाचा: बिटकॉइन म्हणजे काय? बिटकॉइन खरेदी करण्यासाठी चरण-दर-चरण प्रक्रिया
या व्यासपीठावर तुम्ही तुमचा व्हर्च्युअल प्लॉट खरेदी करू शकता. आणि तुम्ही ते तुमच्या फायद्यासाठी वापरू शकता. म्हणजे तुम्ही तुमचा प्लॉट भाड्याने देऊ शकता! त्यावर जाहिरात करू शकता, आणि विक्री करू शकता.
सँडबॉक्स हा सध्याचा सर्वात मोठा मेटाव्हर्स प्रोजेक्ट आहे, जो मेटाव्हर्स गेम आहे. परंतु येथे तुम्ही व्हर्च्युअल जमीन खरेदी आणि विक्री देखील करू शकता. Decentraland प्रमाणे, Sandbox ला देखील SAND नावाचे स्वतःचे टोकन आहे. SAND च्या मदतीने, तुम्ही या गेममध्ये असलेली मालमत्ता NFT स्वरूपात खरेदी करू शकता. आणि आवश्यक असल्यास विक्री देखील करू शकता, जसे आपण वास्तविक जगात करता.
Facebook च्या Horizon Worlds
अलीकडेच फेसबुकने यूएस आणि कॅनडामध्ये आपला पहिला मेटाव्हर्स प्रोजेक्ट Horizon Worlds लाँच केला. फेसबुकने ऑक्युलसच्या सहकार्याने हा प्रकल्प सुरू केला. ज्यामध्ये लोक Oculus VR हेडसेटच्या मदतीने स्वतःचे आभासी जग तयार करू शकतील.
facebook-horizon-worlds-metaverseFacebook चे Horizon Worlds
निष्कर्ष
काही वर्षांपूर्वीपर्यंत असे जग असू शकते यावर विश्वास ठेवणे कठीण होते! ज्याचा आपल्या वास्तविक जगाशी संपर्क आहे. आणि त्यातले सगळे काम आपण करू शकतो. पण व्हर्च्युअल रिअॅलिटी (व्हीआर), ऑगमेंटेड रिअॅलिटी (एआर) आणि ब्लॉकचेन यांसारख्या तंत्रज्ञानामुळे ते शक्य झाले. आणि आज ही वस्तुस्थिती आहे.
अवश्य वाचा: DevOps म्हणजे काय? हे कस काम करत?
बरं, या लेखात तुम्हाला समजलं की मेटाव्हर्स म्हणजे काय? हे कस काम करत? यामध्ये कोणत्या तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यात आला आहे. आणि Metaverse मध्ये गुंतवणूक कशी करावी? मेटाव्हर्समध्ये गुंतवणूक कशी करावी? Metaverse ची उदाहरणे देखील पहा. आशा आहे की तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल. आवडल्यास नक्की लाईक आणि शेअर करा. आणि अशा आणखी लेखांसाठी techsavvy.com चे सदस्य व्हा. जेणेकरुन आम्ही जेव्हाही नवीन लेख प्रकाशित करतो तेव्हा तुम्हाला माहिती मिळेल.
Metaverse: वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
प्रश्न 1. Metaverse म्हणजे काय?
उत्तर: मेटाव्हर्स ही एक काल्पनिक संकल्पना आहे, जी संगणकाद्वारे व्युत्पन्न केलेल्या 3D आभासी जगाबद्दल बोलते. हे असे आभासी जग आहे, जे वास्तव नसले तरी वास्तवाची छाप देते. त्यामध्ये तुम्ही वास्तविक जगात करता त्या सर्व गोष्टी तुम्ही करू शकता.
प्रश्न २. Metaverse चा अर्थ काय आहे?
उत्तर: Metaverse हा दोन शब्दांचा बनलेला आहे – Meta आणि Verse. येथे Meta म्हणजे Beyond आणि Verse म्हणजे Universe. अशा प्रकारे, मेटाव्हर्सचा अर्थ कल्पनेच्या पलीकडे असलेले जग आहे.
प्रश्न 3. “मेटाव्हर्स” हा शब्द कुठून आला?
उत्तर: मेटाव्हर्स हा शब्द नील स्टीफन्सनच्या स्नो क्रॅश नावाच्या साय-फाय कादंबरीतून आला आहे. ही कादंबरी 1992 मध्ये प्रकाशित झाली होती. आणि यामध्ये “Metaverse” हा शब्द प्रथमच वापरला गेला.
प्रश्न-4. लोकप्रिय मेटाव्हर्स प्लॅटफॉर्म कोणते आहेत?
उत्तर: Decentraland, Sandbox, Metahero, Cryptovoxels, Bloktopia, Illuvium, Axie Infinity आणि Star Atlas हे सध्याचे काही लोकप्रिय मेटाव्हर्स प्लॅटफॉर्म आहेत. जिथे तुम्ही आभासी जगाचा अनुभव घेऊ शकता.
प्रश्न-5. Metaverse मध्ये गुंतवणूक कशी करावी?
उत्तर: यासाठी अनेक मेटाव्हर्स प्लॅटफॉर्म आहेत. जसे की सँडबॉक्स, डेसेंट्रालँड, इलुव्हियम इ. या प्लॅटफॉर्मवर तुमचे खाते तयार करून तुम्ही आभासी जमीन आणि मालमत्ता खरेदी करू शकता. आणि ते विकून किंवा भाड्याने देऊन Metaverse कडून पैसे कमवू शकतात.