DEMAT खाते म्हणजे काय – What is a DEMAT account?
DEMAT म्हणजे काय?
DEMAT
DEMAT चे पूर्ण रूप आहे – DEMATERIALized
आणि DEMATERIALISED चा अर्थ – भौतिक स्वरूपात नसणे,
DEMAT खाते म्हणजे काय
डीमॅट खाते शेअर बाजाराच्या संबंधात अशा खाते आणि लॉकर म्हणून वापरले जाते, जेथे खरेदी केलेले शेअर्स जमा केले जातात,
DEMAT
खाते हे शेअर्स फक्त आणि फक्त खरेदी केल्यावर ठेवण्यासाठी वापरले जाते आणि
जेव्हा आपण शेअर्स विकतो तेव्हा ते शेअर्स आमचे DEMAT खाते सोडून शेअर्स
खरेदी करणाऱ्याच्या DEMAT खात्यात जमा केले जातात,
“डीमॅट
खाते हे एखाद्या व्यवसायाच्या गोदामासारखे असते, जिथे खरेदी केलेले मॉल
म्हणजेच शेअर्स ठेवले जातात आणि वस्तू विकताना त्या गोदामातून शेअर्स काढून
खरेदीदाराला दिले जातात”
डीमॅट खाते इतिहास
भारतातील नॅशनल स्टॉक एक्स्चेंजने 1996 पासून डीमॅट खात्यात शेअर्स जमा करण्यास सुरुवात केली.
पूर्वीच्या
काळी जेव्हा शेअर्स विकत घेण्यासाठी इंटरनेट आणि कॉम्प्युटरचा वापर केला
जात नसे तेव्हा जे काही शेअर्स विकत घ्यायचो ते शेअर्स सर्टिफिकेटच्या
स्वरूपात घ्यायचे आणि द्यायचे, त्यात खूप वेळ जायचा. पूर्वी जोखमीचे काम
असायचे, तसेच शेअर सर्टिफिकेट ठेवणे हेही जोखमीचे काम होते,
मग
जसजसे शेअर्स मार्केटमध्ये कॉम्प्युटरचा वापर सुरू झाला, तसतसे सर्व
प्रकारचे शेअर्स डीमटेरियल केले गेले, म्हणजेच शेअर्स डिजिटल फॉर्ममध्ये
बनवले गेले, जे आपण भौतिकरित्या आपल्या हातात धरू शकत नाही, तसेच ठेवण्याची
गरजही नव्हती. शेअर्स पुढे विकत घेतले,
आणि त्याचे जे काही शेअर्स होते, ते शेअर्स त्या शेअर धारकाचे डीमॅट खाते उघडून लॉकरप्रमाणे त्याच्या खात्यात डिजिटली जमा केले गेले.
आणि
जेव्हा तो शेअरहोल्डर ते शेअर्स विकतो तेव्हा ते शेअर्स त्याच्या DEMAT
खात्यातून आपोआप काढून घेतले जातात आणि खरेदीदाराच्या खात्यात जमा केले
जातात.
“शेअर
हे एक प्रमाणपत्र आहे, परंतु आजच्या काळात ते प्रत्यक्ष पाहण्यासारखे
नाही, परंतु पूर्णपणे संगणकीकृत स्वरूपात आहे, तुम्ही केवळ डीमॅट स्वरूपात
शेअर्स खरेदी आणि विक्री करू शकता”
जर
कोणाकडे जुने शेअर सर्टिफिकेट असेल, म्हणजे जर कोणताही शेअर अद्याप भौतिक
स्वरूपात असेल, तर तो शेअर खरेदी करण्यापूर्वी किंवा विकण्यापूर्वी त्याचे
डिजिटल (इलेक्ट्रॉनिक फॉर्म) मध्ये रूपांतर करणे अनिवार्य आहे.
डीमॅट खात्याचे फायदे
डीमॅट खात्यात शेअर्स ठेवणे खूप फायदेशीर आहे, डीमॅटचे काही महत्त्वाचे फायदे आहेत.
- शेअर्स होल्ड करण्याचा अतिशय सोपा आणि सोयीचा मार्ग,
- शेअर्सच्या संपूर्ण बँक लॉकरसारखी सुरक्षा,
- शेअर्सची विक्री करताना TRANSER खूप सोपे आणि सुरक्षित, विश्वासार्ह आणि सोयीस्कर आहे,
- झिरो पेपर वर्क – DEED पेपर वर्क ट्रान्सफर करण्याची गरज नाही,
- व्यवहार खर्च आणि स्टॅम्प ड्युटी शुल्क अजिबात कमी केले जाईल,
- शेअर्सचे आपोआप क्रेडिट आणि डेबिट,
- तुम्ही जगातील कोठूनही शेअर्स खरेदी आणि विक्री करू शकता
डीमॅट खात्याचे तोटे
जर डिमॅट खात्याचे बरेच फायदे असतील आणि काही तोटे आणि नकारात्मक बाजू देखील असतील तर,
- तुम्ही कोणाला शेअर्स विकले हे तुम्हाला कधीच कळत नाही.
- तुम्ही कोणाकडून शेअर्स घेतले हे तुम्हाला कधीच कळत नाही,
- स्टॉक ब्रोकरच्या कामावर अत्यंत कडक देखरेखीची गरज आहे, जेणेकरून तो या प्रणालीचा चुकीच्या पद्धतीने फायदा घेऊ शकत नाही.
डिमॅट खाते स्टेटमेंट
एक प्रश्न DEMAT खाते उघडल्यापासून DEMAT खाते स्टेटमेंट मिळू शकते का, तेव्हापासून एकूण शेअर खरेदी-विक्रीची माहिती मिळू शकते?
तर
उत्तर आहे – यासाठी सर्वप्रथम तुम्हाला तुमच्या स्टॉक ब्रोकरची मदत घ्यावी
लागेल आणि तुम्ही NSDL किंवा CDSL द्वारे वेळोवेळी दिलेल्या अकाउंट
स्टेटमेंटचा ईमेल देखील तपासू शकता.
या पोस्टच्या पुढील भागात आपण याबद्दल बोलू
डीमॅट खाते उघडण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे
डिमॅट खात्याची फी किती आहे?
डीमॅट खाते नामांकन
तुम्हाला पोस्ट आवडल्यास खाली तुमची टिप्पणी किंवा प्रश्न लिहा .