व्हॉल्यूम (वॉल्यूम) – तांत्रिक विश्लेषण | Volume (Volume) – technical analysis
व्हॉल्यूमचा अर्थ
व्हॉल्यूमचा अर्थ आहे – प्रमाण, म्हणजे एकूण संख्या,
आणि स्टॉक मार्केटच्या संबंधात, व्हॉल्यूम म्हणजे स्टॉकमधील खरेदी आणि विक्रीची रक्कम (एकूण संख्या – खंड),
स्टॉक मार्केटमधील स्टॉकची मात्रा
जर
मी तुम्हाला विचारले की – माझ्या मित्राने रिलायन्सचे 100 शेअर्स विकले
होते जे मी 100 शेअर्स विकत घेतले होते, तर या दोन डीलनंतर शेअरचा ट्रेड
व्हॉल्यूम किती असावा-
- काही लोक 100 शेअर्स विकत घेतले आणि 100 शेअर्स विकले याचे उत्तर देतील, याचा अर्थ व्हॉल्यूम 200 असेल, हे चुकीचे उत्तर आहे,
- बरोबर
उत्तर आहे – मी 100 शेअर्स विकत घेतले आणि विकले, किती शेअर्स विकले गेले?
जर तुम्ही नीट बघितले तर कळेल की – मित्राने 100 शेअर्स विकले आणि मी तेच
100 शेअर्स विकत घेतले आणि त्यामुळे शेअर्सचे व्हॉल्यूम फक्त 100 होते.
कारण प्रत्यक्षात 200 नव्हे तर केवळ 100 शेअर्स हलवले आहेत.
शेअर बाजाराचे प्रमाण तेजी आणि मंदी दोन्हीमध्ये वाढू शकते –
लक्षात
घ्या, बाजारात मंदी किंवा तेजी आहे, दोन्ही स्थितीत स्टॉकचा व्हॉल्यूम
वाढू शकतो, जर मंदीमध्ये व्हॉल्यूम वाढला, तर अधिकाधिक लोकांना तो स्टॉक
विकायचा आहे,
आणि जर तेजीच्या बाजारपेठेत व्हॉल्यूम वाढला तर याचा अर्थ अधिकाधिक लोकांना तो शेअर खरेदी करायचा आहे.
शेअर बाजारात स्टॉकचे प्रमाण कसे तयार होते?
वरील उदाहरणावरून, स्टॉक मार्केटमध्ये व्हॉल्यूम कसा तयार होतो हे आपल्याला चांगले समजले पाहिजे आणि आपण हे लक्षात ठेवले पाहिजे की –
- जेवढे
शेअर्स विकले गेले आहेत तेवढेच शेअर्स बाजारात विकत घेतले जाऊ शकतात,
म्हणजे एका दिवसात 1 लाख शेअर्स विकत घेतले, तर दुसऱ्या बाजूने 1 लाख
शेअर्स विकले गेले आहेत आणि अशा प्रकारे एकूण येथे 1 लाख शेअर्स उधारी
हस्तांतरित केली जात आहेत आणि 2 लाख नाही, आणि म्हणून त्या दिवशी स्टॉकचे
व्यापार प्रमाण देखील 1 लाख होईल, - व्हॉल्यूम
म्हणजे ट्रेडमध्ये केलेल्या शेअर्सच्या ट्रान्सफरची एकूण संख्या, म्हणजेच
ट्रान्सफर होणाऱ्या शेअर्सच्या संख्येला व्हॉल्यूम म्हणतात,
आणि व्हॉल्यूम अशा प्रकारे तयार होतो की –
एकाच
व्यवहाराला ट्रेड म्हणतात आणि एकाच ट्रेडमध्ये जेवढे शेअर्स खरेदी-विक्री
केले जातात, त्या ट्रेडमध्ये व्यवहार केलेल्या शेअर्सच्या एकूण संख्येला
त्या स्टॉकचे व्हॉल्यूम असे म्हणतात.
उदाहरणार्थ –
जर 100 शेअर्सची खरेदी-विक्री डीलमध्ये होत असेल, तर त्या स्टॉकमध्ये 1
ट्रेड असेल आणि त्या ट्रेडचे व्हॉल्यूम 100 असेल, ज्याला त्या दिवशी त्या
स्टॉकचे व्हॉल्यूम म्हटले जाईल.
खंड निर्मिती मागे कथा
जेव्हा
लोक व्यापार करतात किंवा जास्त घेतात तेव्हाच व्हॉल्यूम वाढते, म्हणून हे
लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे की व्हॉल्यूम वाढण्याची दोन मुख्य कारणे असू शकतात
–
- किरकोळ गुंतवणूकदाराचे हित
– जेव्हा जास्तीत जास्त किरकोळ गुंतवणूकदार स्टॉक विकत घेऊ इच्छितो किंवा
जास्तीत जास्त किरकोळ गुंतवणूकदार स्टॉक विकू इच्छितो, तेव्हा हे स्टॉकच्या
व्हॉल्यूममध्ये स्पष्टपणे दिसून येते, - मोठी आर्थिक कंपनी/इन्व्हेस्टिंग हाऊस इंटरेस्ट – जेव्हा एखादा स्टॉक मोठ्या बाजारातील खेळाडू, जसे की FII, किंवा DII, किंवा MUTUAL FUND HOUSE
द्वारे खरेदी केला जातो किंवा विकला जातो तेव्हा अनेकदा मोठ्या प्रमाणात
स्टॉकची खरेदी किंवा विक्री होते, ज्यामुळे त्या स्टॉकचे प्रमाण वाढते,
अशा
प्रकारे, जेव्हा जेव्हा स्टॉकमध्ये मजबूत (स्ट्राँग) व्हॉल्यूम दिसतो
तेव्हा हे समजून घेण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे, कोणत्या प्रकारचे लोक हे
प्रमाण वाढवत आहेत आणि त्यानुसार सामान्य गुंतवणूकदाराने व्हॉल्यूमची दिशा
आणि चढ-उतार समजून घेतले पाहिजेत. PRICE. तुम्ही अपट्रेंडनुसार
मार्केटमध्ये तुमचे स्थान तयार केले पाहिजे.
तांत्रिक विश्लेषणामध्ये व्हॉल्यूमचे महत्त्व
तांत्रिक
विश्लेषणामध्ये व्हॉल्यूमचे महत्त्व खूप महत्त्वाचे मानले जाते कारण
व्हॉल्यूमच्या मदतीने आपल्याला या महत्त्वाच्या गोष्टी कळतात.
- स्टॉक इनसाइट्स:
स्टॉककडे लोकांचा कल किती आहे, कोणत्या स्टॉकमध्ये लोक किती ट्रेड करत
आहेत, हे एखाद्या स्टॉकच्या ट्रेड व्हॉल्यूम पाहून सहजपणे मोजले जाऊ शकते. - तांत्रिक पॅटर्न आणि ट्रेंड कन्फर्मेशन:
– तांत्रिक विश्लेषणामध्ये व्हॉल्यूमला अधिक महत्त्व दिले जाते कारण
स्टॉकमधील ट्रेड व्हॉल्यूम पाहून त्या स्टॉकचा कल किती मजबूत किंवा कमकुवत
आहे हे सहज ठरवता येते. (कमकुवत), याशिवाय, टेक्निकल अॅनालिसिसमध्ये
वापरल्या जाणार्या सर्व टूल्सद्वारे जे काही सिग्नल काढले जातात,
प्रत्यक्षात ते सिग्नल किती मजबूत किंवा किती कमकुवत आहेत, हे केवळ
आवाजावरून कळते. - स्टॉकमधील तेजी किंवा मंदीच्या कालावधीचे वास्तविक सूचक
– तांत्रिक विश्लेषणामध्ये व्हॉल्यूमला अधिक महत्त्व दिले जाते कारण
स्टॉकमधील ट्रेड व्हॉल्यूम पाहून हे सहजपणे निश्चित केले जाऊ शकते की ज्या
काळात लोक सर्वात जास्त खरेदी करतात. व्यापारात, किंवा ज्या दरम्यान
स्टॉकची अधिक विक्री होत आहे, - इंडिकेटर ऑफ अॅक्टिव्ह किंवा अॅक्टिव्ह स्टॉक
– टेक्निकल अॅनालिसिसमध्ये विशेष काळजी घेतली जाते की डील करताना, ज्या
कंपनीचा स्टॉक स्टॅक केला जात आहे त्या कंपनीचा व्हॉल्यूम पुरेसा आहे की
नाही हे तपासले जाते. म्हणजेच तो पॉइंटपासून चांगला सक्रिय आहे की नाही.
शेअर डीलच्या दृष्टिकोनातून किंवा नाही,
असे
तर नाही ना की लोक तो शेअर किती कमी प्रमाणात विकत घेत आहेत, लोक किती
प्रमाणात खरेदी किंवा विक्री करत आहेत, हे त्या स्टॉकच्या ट्रेड व्हॉल्यूम
बघूनच कळू शकते.
लक्षात
घेण्याजोगी गोष्ट अशी आहे की – ज्या स्टॉकमध्ये जास्तीत जास्त लोक व्यापार
करतात, म्हणजेच ज्या स्टॉकमध्ये जास्त ट्रेड व्हॉल्यूम आहे, तो अधिक
सक्रिय स्टॉक मानला जातो.
व्हॉल्यूम वाढवणे किंवा आवाज कमी करणे
व्हॉल्यूमच्या संदर्भात आणखी एक महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे –
आवाज वाढत आहे की कमी होत आहे किंवा आवाज समान आहे हे कसे समजेल?
तर यासाठी सामान्यतः हा नियम आहे, ज्याद्वारे आपल्याला कळते की स्टॉकचे प्रमाण कधी वाढले आणि कधी कमी केले असे मानले जाईल –
- आवाज कमी होणे
स्टॉकचे
प्रमाण कमी होत आहे, जेव्हा त्या स्टॉकच्या आजच्या व्यापाराचे प्रमाण
गेल्या दहा दिवसांच्या व्हॉल्यूमच्या सरासरीपेक्षा कमी असेल तेव्हा त्याचा
विचार केला जाईल.
- आवाज वाढवा
एखाद्या
समभागाचे प्रमाण वाढत आहे, जेव्हा त्या समभागाच्या आजच्या व्यापाराचे
प्रमाण गेल्या दहा दिवसांच्या सरासरीपेक्षा जास्त असेल तेव्हा त्याचा विचार
केला जाईल,
- आवाजात कोणताही बदल नाही
जेव्हा
त्या समभागाच्या आजच्या व्यापाराचे प्रमाण गेल्या दहा दिवसांच्या
सरासरीच्या समान असेल तेव्हा समभागाचे प्रमाण समान मानले जाईल.
व्यापारात व्हॉल्यूमचा व्यावहारिक वापर
हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की जेव्हाही तुम्ही स्टॉकचे प्रमाण आणि त्याची किंमत एकत्र पाहता तेव्हा तुम्हाला बरेच काही समजेल.
व्हॉल्यूम आणि किंमत एकत्रितपणे खरोखर मजबूत ट्रेंड बनवतात,
खंड + किंमत = कल (मजबूत)
व्हॉल्यूम आणि किमतीचा हा संबंध लक्षात घेऊन तुम्ही मार्केटमध्ये तुमचे स्थान निश्चित करू शकता-
चला व्हॉल्यूम आणि ट्रेंडमधील संबंध समजून घेण्याचा प्रयत्न करूया आणि त्या आधारावर टेबलद्वारे बाजाराचा कल समजून घेऊया –
श्री. नाही. | खंड | किंमत | अपेक्षित कल (मजबूत) |
१ | वाढ | वाढ | मजबूत तेजी – लांब जा |
2 | कमी | कमी | मजबूत मंदी – लहान जा |
3 | वाढ | कमी | सध्या बेअरिशमध्ये (मोठ्या गुंतवणूकदारांचा सहभाग) एखाद्याने शॉर्ट सेलिंगची योजना आखली पाहिजे |
4 | कमी | वाढ | सध्या तेजीमध्ये (किरकोळ गुंतवणूकदारांचा सहभाग) सावधगिरी बाळगा, |
आता
आपण व्हॉल्यूम आणि किमतीचे हे चार पॅटर्न तपशीलवार समजून घेण्याचा प्रयत्न
करू आणि आपण व्हॉल्यूमचा व्यावहारिक उपयोग कसा करू शकतो हे जाणून घेण्याचा
प्रयत्न करूया –
- जेव्हा स्टॉकचे प्रमाण देखील वाढते तेव्हा किंमत देखील वाढते.
जर
चार्टमध्ये असे दिसत असेल की – स्टॉकचा व्हॉल्यूम देखील वाढत आहे (गेल्या
दहा दिवसांच्या सरासरीपेक्षा जास्त) आणि त्यासोबत स्टॉकची किंमत देखील वाढत
आहे, तर याचा अर्थ स्टॉक तेजीच्या ट्रेंडमध्ये आहे. , आणि अशा प्रकारे
किंमत आणि व्हॉल्यूममध्ये झालेली वाढ हे सूचित करते की – असे होऊ शकते की
काही मोठे गुंतवणूकदार (जसे की FII, DII, MF) स्टॉक खरेदी करत आहेत आणि
त्यामुळे स्टॉकची किंमत काही काळ वाढत राहील, आणि या कारणास्तव, आम्ही
मजबूत तेजी लक्षात घेऊन स्टॉक खरेदी केला पाहिजे, किंवा जर स्टॉक विकत
असेल, तर मग वाढणारी किंमत आणि व्हॉल्यूम शोधून काढले पाहिजे आणि किंमत आणि
व्हॉल्यूम सुधारणे सुरू होताच, आम्ही जास्त नफा बुक केला पाहिजे. करार
बाहेर फेकणे आवश्यक आहे
- जेव्हा स्टॉकचे प्रमाण देखील कमी होते तेव्हा किंमत देखील कमी होते.
जर
चार्टमध्ये असे दिसत असेल की – स्टॉकचा व्हॉल्यूम देखील कमी होत आहे
(गेल्या दहा दिवसांच्या सरासरीपेक्षा कमी) आणि त्यासोबत स्टॉकची किंमत
देखील कमी होत आहे, तर याचा अर्थ स्टॉक मजबूत मंदीमध्ये आहे. कल.
आणि
अशाप्रकारे, किंमत आणि व्हॉल्यूममध्ये अशा प्रकारे झालेली घट आपल्याला
सांगते की – असे होऊ शकते की काही मोठे गुंतवणूकदार (उदा. FII, DII, MF)
स्टॉकची विक्री करत आहेत आणि त्यामुळे स्टॉक मजबूत मंदीच्या ट्रेंडमध्ये
आहे. किमती काही काळ कमी होत राहील, आणि या कारणास्तव मजबूत मंदी लक्षात
घेऊन, स्टॉकमध्ये कमी विक्रीची संधी असू शकते आणि आपण शॉर्ट सेलिंगबद्दल
विचार केला पाहिजे,
त्याच
वेळी, अशी कमी होत जाणारी किंमत आणि व्हॉल्यूम लक्षात ठेवायला हवे आणि
किंमत आणि व्हॉल्यूममध्ये सुधारणा सुरू होताच, म्हणजेच किंमत आणि व्हॉल्यूम
खूप कमी झाल्यावर वाढू लागते, तेव्हा आपण पुरेसा नफा बुक केला पाहिजे आणि
त्यातून बाहेर पडायला हवे. करार झाला पाहिजे,
आणि जर स्टॉकची मूलभूत तत्त्वे चांगली असतील, तर आपण लाँग पोझिशन्सच्या ट्रेडिंगबद्दल विचार केला पाहिजे,
- जेव्हा स्टॉकचे प्रमाण वाढते तेव्हा किंमत कमी होते,
जर
चार्टमध्ये असे दिसत असेल की – स्टॉकचे प्रमाण वाढत आहे (गेल्या दहा
दिवसांच्या सरासरीपेक्षा जास्त) परंतु त्याच वेळी स्टॉकची किंमत कमी होत
आहे,
तर
याचा अर्थ, स्टॉकमध्ये मोठी विक्री सुरू आहे, म्हणजेच असे होऊ शकते की
काही मोठे गुंतवणूकदार (जसे की FII, DII, MF) स्टॉकची विक्री करत आहेत,
आता कारण मोठे खेळाडू विकत आहेत, आणि म्हणूनच स्टॉकचे प्रमाण वाढत आहे, परंतु खरेदीदार कमी आहेत आणि म्हणून स्टॉकची किंमत वाढत नाही,
अशा परिस्थितीत नियम असा आहे की – सामान्य गुंतवणूकदाराने या मोठ्या खेळाडूंचे अनुसरण करावे आणि शॉर्ट सेलिंगची संधी शोधावी.
आणि
जर तुमच्याकडे आधीच स्टॉक आहे, तर मोठे खेळाडू असे का करत आहेत याकडे लक्ष
द्या आणि तुम्हीही त्या स्टॉकमधून बाहेर पडावे का, ते समजून घेण्याचा
प्रयत्न करा.
- जेव्हा स्टॉकची मात्रा कमी होत आहे परंतु किंमत वाढत आहे,
जर
चार्टमध्ये असे दिसत असेल की – स्टॉकचे प्रमाण कमी होत आहे (गेल्या दहा
दिवसांच्या सरासरीपेक्षा कमी) परंतु त्याच वेळी स्टॉकची किंमत वाढत आहे,
तर
याचा अर्थ, स्टॉकमध्ये किरकोळ गुंतवणूकदारांचे अधिक स्वारस्य आहे, आणि
किरकोळ गुंतवणूकदार त्या स्टॉकमध्ये खरेदी करत आहेत, परंतु मोठा
गुंतवणूकदार नसल्यामुळे (जसे की FII, DII, MF), त्यामुळे स्टॉकमध्ये
व्हॉल्यूम नाही.
आणि अशा वेळी सामान्य गुंतवणूकदाराने सावध राहून, शेअर विकताना,
मोठा गुंतवणूकदार नसल्याने आणि छोटे गुंतवणूकदार शेअर खरेदी करत असल्याने किंमत वाढत आहे, आणि अशा प्रकारची तेजी दिसून येत आहे,
परंतु या प्रकारच्या तेजीचा कल हा कमजोर तेजीचा कल मानला जातो कारण या ट्रेंडमध्ये आवाज कमी होत आहे,
अशा परिस्थितीत नियम असा आहे की –
सामान्य गुंतवणूकदाराने या मोठ्या खेळाडूंनाच फॉलो केले पाहिजे आणि त्या स्टॉकची काळजी घ्यावी .
आणि
जर तुमच्याकडे आधीच स्टॉक आहे, तर मोठे खेळाडू असे का करत आहेत याकडे लक्ष
द्या आणि तुम्हीही त्या स्टॉकमधून बाहेर पडावे का, ते समजून घेण्याचा
प्रयत्न करा.
ट्रेड घेताना व्हॉल्यूम लक्षात ठेवणे बंधनकारक आहे,
तुम्ही
इंट्राडे करत असाल, स्विंग ट्रेडिंग करत असाल किंवा दीर्घ मुदतीसाठी
गुंतवणूक करत असाल तरीही तुम्ही कोणत्याही प्रकारचा व्यापार, स्टॉक खरेदी
किंवा शॉर्ट सेलिंग करू शकता.
खाली नमूद केलेल्या कारणांमुळे ट्रेड करताना व्हॉल्यूम लक्षात ठेवणे अनिवार्य मानले जाते,
- व्हॉल्यूमवरून
हे स्पष्टपणे दिसून येते की कोणताही ट्रेंड तयार झाला आहे, मग तो तेजीचा
किंवा मंदीचा, तो कल किती मजबूत किंवा किती कमकुवत आहे, - उच्च
व्हॉल्यूमचा अर्थ असा आहे की जो काही ट्रेंड तयार होतो, मग तो तेजीचा असो
किंवा मंदीचा, कल मजबूत असतो आणि आपण मजबूत ट्रेंडसह व्यापार केला पाहिजे,
मग तो स्टॉक खरेदी असो किंवा शॉर्ट सेलिंग असो. - व्हॉल्यूम
बघून, आपण एखाद्या प्रकारच्या तेजी किंवा मंदीच्या ट्रेंडचा खोटा सापळा
टाळू शकतो, कारण असे होऊ शकते की बाजार तेजीचा कल दर्शवत आहे, परंतु ते
काही काळासाठी असू शकते आणि यामुळे आपल्याला याबद्दल एक सुगावा मिळेल हे
फक्त स्टॉकचे प्रमाण पाहून समजते,
स्टॉक व्हॉल्यूम – सारांश
जर आपण या मोठ्या लेखाचा सारांश दिला तर आपण खालील गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजेत-
- एकीकडे
कोणी शेअर्स विकत घेतात, तर दुसऱ्या बाजूला कोणी शेअर्स विकतात, त्यामुळे
दुसऱ्या बाजूने जेवढे शेअर्स विकले जात आहेत, तेवढे शेअर्स विकत घेता
येतात, - तर 100 शेअर्स खरेदी करणे आणि 100 शेअर्स विकणे म्हणजे – शेअरचे ट्रेड व्हॉल्यूम 100 आहे
- स्टॉकचे व्हॉल्यूम म्हणजे त्या स्टॉकच्या एका दिवसाच्या ट्रेडमध्ये हस्तांतरित केलेल्या शेअर्सची संख्या.
- व्हॉल्यूम
कोणत्याही स्टॉकच्या ट्रेंडची पुष्टी करतो, जर तो तेजीचा असेल तर तो किती
मजबूत आहे आणि जर तो मंदीचा असेल तर तो मंदीचा किती मजबूत आहे, - मोठे गुंतवणूकदार स्टॉकची खरेदी किंवा विक्री करत असल्याचे उच्च प्रमाण दर्शविते.
- कमी व्हॉल्यूम हे दर्शविते की लहान किरकोळ गुंतवणूकदार स्टॉकमध्ये काम करत आहेत, मोठे गुंतवणूकदार नाहीत.
- ज्या दिवशी स्टॉकमध्ये कमी व्हॉल्यूम असेल, तेव्हा आपण व्यवहार करताना अत्यंत सावधगिरी बाळगली पाहिजे आणि व्यवहारांपासून दूर राहावे,
- जेव्हा तुम्ही मार्केटमध्ये शेअर खरेदी करता किंवा विकता तेव्हा व्हॉल्यूम लक्षात ठेवा, व्हॉल्यूम खूप काही सांगून जातो.
तुम्ही या पोस्टबद्दल तुमचे मत किंवा तुमचे प्रश्न कमेंट विभागात लिहू शकता.
धन्यवाद